ZABEZPIECZENIA POŻAROWE STROPÓW, ŚCIAN I DACHÓW

Zabezpieczenia przeciwpożarowe elementów konstrukcyjnych, które podzielą budynek na strefy pożarowe. Po co wykonuje się zabezpieczenia pożarowe stropów, ścian i dachów? Ściany i stropy mogą oprócz oczywistej funkcji oddzielania pomieszczeń pełnić także funkcję zabezpieczenia przeciwpożarowego oraz dzielić budynek na strefy pożarowe. By tak się stało muszą one być odporne na płomienie, oraz zachować nośność przez określony czas, który jest ściśle określony przez przepisy budowlane.

Zabezpieczenia pożarowe stropów, ścian i dachów – kluczowy element ochrony przeciwpożarowej

Bezpieczeństwo pożarowe budynków jest jednym z najważniejszych aspektów projektowania architektonicznego i konstrukcyjnego. Właściwe zabezpieczenia przeciwpożarowe stropów, ścian oraz dachów mają kluczowe znaczenie nie tylko dla ochrony życia i zdrowia ludzi, ale także dla zminimalizowania strat materialnych. W niniejszym artykule przyjrzymy się najważniejszym wymaganiom dotyczącym tych elementów konstrukcyjnych oraz różnym rodzajom zabezpieczeń stosowanych w nowoczesnym budownictwie.

Wymagania dotyczące zabezpieczeń pożarowych

Podstawowe wymagania w zakresie zabezpieczeń pożarowych stropów, ścian i dachów są ściśle określone przez przepisy prawne oraz normy budowlane. Dotyczą one przede wszystkim:

• Odporności ogniowej: Każdy element konstrukcyjny powinien być zaprojektowany tak, aby przez określony czas zachował swoją nośność i nie uległ zniszczeniu pod wpływem ognia. W Polsce stosuje się klasy odporności ogniowej, takie jak REI 30, REI 60 czy REI 120, gdzie „R” odnosi się do nośności ogniowej, „E” do szczelności ogniowej, a „I” do izolacyjności ogniowej.
• Materiałów budowlanych: Stropy, ściany i dachy muszą być wykonane z materiałów o wysokiej odporności na ogień. W przypadku elementów oddzielenia przeciwpożarowego, takich jak stropy, konieczne jest stosowanie materiałów o klasie reakcji na ogień A1 lub A2, czyli materiałów niepalnych lub o bardzo ograniczonej palności.

Rodzaje zabezpieczeń przeciwpożarowych

Zabezpieczenia pożarowe w budynkach dzielą się na dwa główne rodzaje: bierne oraz aktywne.

• Bierne zabezpieczenia przeciwpożarowe: Obejmują one elementy konstrukcyjne, które ograniczają rozprzestrzenianie się ognia. Do najczęściej stosowanych rozwiązań należą:
  • Natryski ogniochronne: Nakładane na konstrukcje stalowe lub żelbetowe, zwiększają odporność ogniową tych elementów. Są to specjalne powłoki, które w przypadku pożaru opóźniają nagrzewanie się konstrukcji, co zapobiega jej przedwczesnemu uszkodzeniu.
  • Płyty ogniochronne: Stosowane do obudowy ścian i stropów, zawierają materiał, taki jak gips, który pod wpływem wysokiej temperatury wydziela wodę, co zwiększa ich odporność ogniową.
• Aktywne zabezpieczenia przeciwpożarowe: Są to systemy, które bezpośrednio reagują na pożar. Obejmują m.in. alarmy przeciwpożarowe, systemy automatycznego gaszenia oraz ręczne środki gaśnicze, takie jak gaśnice.

Zabezpieczenia stropów

Stropy w budynkach odgrywają kluczową rolę w ochronie przeciwpożarowej, pełniąc funkcję barier ograniczających rozprzestrzenianie się ognia i dymu pomiędzy kondygnacjami. Dzięki odpowiednio zaprojektowanej konstrukcji stropów możliwe jest nie tylko zapewnienie czasu na bezpieczną ewakuację osób przebywających w budynku, ale również ochrona infrastruktury budynku i opóźnienie rozwoju pożaru, co jest istotne dla działań ratowniczo-gaśniczych.

Kluczowym parametrem każdego stropu jest jego odporność ogniowa, określana za pomocą klasyfikacji, takich jak EI 30, EI 60 czy EI 120. Parametry te oznaczają zdolność stropu do zachowania nośności (R), szczelności (E) oraz izolacyjności (I) przez określoną liczbę minut w warunkach pożaru. Na przykład strop klasy EI 60 musi zapewniać szczelność i izolacyjność przez co najmniej 60 minut, co pozwala na ograniczenie przenikania ognia i dymu na sąsiednie kondygnacje.

Wymagania dotyczące odporności ogniowej stropów są ściśle określone w przepisach budowlanych i zależą od przeznaczenia budynku, jego wysokości oraz liczby osób, które mogą przebywać wewnątrz. W budynkach użyteczności publicznej, takich jak szkoły czy szpitale, normy są bardziej rygorystyczne niż w przypadku budynków mieszkalnych, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo użytkowników.

Konstrukcja stropów powinna uwzględniać materiały o wysokiej odporności ogniowej, takie jak beton z dodatkami ogniochronnymi, stal zabezpieczona specjalnymi powłokami lub drewno impregnowane środkami ognioodpornymi. Dodatkowo, w przypadku zastosowania przepustów instalacyjnych czy otworów technologicznych, konieczne jest ich zabezpieczenie przy użyciu certyfikowanych systemów przeciwpożarowych, takich jak ogniochronne osłony kabli czy klapy dymowe.

Regularne przeglądy techniczne stropów i zastosowanych zabezpieczeń są niezbędne, aby utrzymać ich skuteczność. W przypadku uszkodzeń czy zmian konstrukcyjnych, takich jak przebudowy, należy upewnić się, że odporność ogniowa stropu nadal spełnia wymagane normy. Przestrzeganie tych zasad przyczynia się do minimalizowania ryzyka pożarowego oraz zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników budynków.

Zabezpieczenia ścian

Ściany oddzielenia przeciwpożarowego pełnią kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa budynków, szczególnie w przypadku pożaru. Muszą być one wykonane z materiałów o bardzo wysokiej odporności ogniowej, co pozwala na skuteczne powstrzymanie rozprzestrzeniania się płomieni i wysokiej temperatury pomiędzy strefami pożarowymi. Kluczowe jest, aby konstrukcja takich ścian była zgodna z obowiązującymi przepisami i normami budowlanymi, które określają minimalne wymagania techniczne dotyczące ich odporności na ogień.

Ważnym aspektem jest ograniczenie liczby otworów w tych ścianach, takich jak okna, drzwi czy inne przejścia instalacyjne. Każdy otwór stanowi potencjalne słabe ogniwo, które może zwiększyć ryzyko przedostania się ognia lub dymu do sąsiednich pomieszczeń. Dlatego przepisy ściśle regulują maksymalny procent powierzchni ściany, jaki mogą zajmować otwory, a ich liczba i wielkość muszą być ograniczone do minimum.

Dodatkowo wszystkie otwory muszą być odpowiednio zabezpieczone przy użyciu certyfikowanych rozwiązań, takich jak drzwi przeciwpożarowe, okna o zwiększonej odporności ogniowej czy przepusty instalacyjne z materiałów ogniochronnych. Tego typu elementy powinny być regularnie sprawdzane i konserwowane, aby utrzymać ich skuteczność na wymaganym poziomie. Przestrzeganie tych zasad pozwala nie tylko na ochronę życia i zdrowia ludzi przebywających w budynkach, ale także na minimalizowanie strat materialnych w przypadku wystąpienia pożaru.

Zabezpieczenia dachów

Dachy również muszą spełniać odpowiednie normy ochrony przeciwpożarowej. Kluczowe aspekty to:

• Materiał pokrycia dachu: Powinien być odporny na ogień i zapobiegać jego rozprzestrzenianiu. Materiały o wysokiej klasie odporności na ogień minimalizują ryzyko zapłonu od iskier lub płomieni.
• Systemy wentylacyjne: Muszą być projektowane w sposób, który zapobiega przedostawaniu się ognia przez kanały wentylacyjne do innych części budynku. Odpowiednia konstrukcja systemów wentylacyjnych jest niezbędna, aby uniknąć „efektu kominowego”, który może przyspieszać rozprzestrzenianie się ognia.

Zabezpieczenia pożarowe stropów, ścian i dachów są kluczowym elementem ochrony budynków przed pożarem. Odpowiednie projektowanie oraz zastosowanie nowoczesnych technologii ogniochronnych nie tylko zwiększa bezpieczeństwo mieszkańców i użytkowników, ale również minimalizuje ryzyko poważnych strat materialnych. Warto pamiętać, że zarówno bierne, jak i aktywne zabezpieczenia przeciwpożarowe odgrywają istotną rolę w całym systemie ochrony przeciwpożarowej.