Główne różnice między systemami oddymiania mechanicznego a grawitacyjnego są następujące:

Sposób działania – Systemy grawitacyjne wykorzystują zjawisko konwekcji, czyli unoszenie się ciepłych gazów w górę, aby usuwać dym i gorące powietrze na zewnątrz przez automatycznie otwierane klapy dymowe. Natomiast systemy mechaniczne wykorzystują wentylatory oddymiające, które montowane są pod dachami lub w ścianach, aby wymusić usunięcie dymu.

Zastosowanie – Systemy grawitacyjne są szczególnie przydatne w przestrzeniach pionowych, takich jak klatki schodowe czy drogi ewakuacyjne. Systemy mechaniczne instalowane są w miejscach, gdzie nie da się wykorzystać systemów grawitacyjnych, np. w obiektach wielkopowierzchniowych, gdzie gromadzi się duża ilość osób.

Zasilanie – Systemy grawitacyjne działają bez konieczności zewnętrznego zasilania, polegając na sile unoszenia ciepłych gazów. Systemy mechaniczne, wymagają niezależnego źródła zasilania do napędzania wentylatorów.

Koszt – Systemy grawitacyjne są tańsze w instalacji i eksploatacji, ze względu na prostszą konstrukcję. Systemy mechaniczne są droższe, ale zapewniają większą kontrolę nad przepływem powietrza.

Podsumowując, systemy grawitacyjne są prostsze, tańsze i wystarczające w wielu sytuacjach, podczas gdy systemy mechaniczne są bardziej zaawansowane technologicznie, ale wymagają większych nakładów finansowych.

Koszty eksploatacji systemów oddymiania w obiektach wielkopowierzchniowych różnią się w zależności od zastosowanego rozwiązania – grawitacyjnego czy mechanicznego.

Koszty eksploatacji systemów oddymiania grawitacyjnego

• Niższe koszty początkowe instalacji ze względu na prostszą konstrukcję
• Minimalne koszty konserwacji – wymagają tylko podstawowych przeglądów raz do roku
• Brak kosztów energii elektrycznej, ponieważ działają na zasadzie naturalnej konwekcji

Koszty eksploatacji systemów oddymiania mechanicznego

• Wyższe koszty początkowe instalacji ze względu na bardziej skomplikowaną konstrukcję i zastosowanie wentylatorów
• Wyższe koszty eksploatacyjne związane z zużyciem energii elektrycznej przez wentylatory
• Wyższe koszty konserwacji – wymagają częstszych przeglądów i serwisowania, szczególnie wentylatorów

Systemy mechaniczne są szczególnie przydatne w obiektach wielkopowierzchniowych, gdzie gromadzi się duża liczba osób, takich jak wielopiętrowe garaże, tunele czy stacje podziemne. Zapewniają one wydajniejsze usuwanie dymu i gorącego powietrza, ułatwiając ewakuację i akcję ratowniczą. Podsumowując, systemy grawitacyjne charakteryzują się niższymi kosztami eksploatacji, ale mniejszą wydajnością, podczas gdy systemy mechaniczne, choć droższe w utrzymaniu, są bardziej efektywne w dużych obiektach, gdzie szybkie usunięcie dymu ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa.

Najważniejsze komponenty systemów oddymiania w obiektach wielkopowierzchniowych to:

Centrala oddymiania – Centrala sterująca stanowi mózg całego systemu. Kontroluje ona stan przycisków i detektorów oraz wykonuje odpowiednie operacje w przypadku wykrycia pożaru. Jej zadania mogą być dostosowane do indywidualnych wymagań obiektu.

Czujniki dymu – Czujniki dymu wykrywają już we wstępnej fazie wystąpienie dymu, uruchamiając automatycznie system oddymiania.

Klapy oddymiające i okna oddymiające – Klapy i okna oddymiające, wyposażone w napędy, otwierają się automatycznie w przypadku pożaru, umożliwiając odprowadzenie dymu i gorących gazów na zewnątrz obiektu.

Wentylatory oddymiające – W systemach mechanicznych kluczową rolę odgrywają wentylatory oddymiające, montowane pod dachami lub w ścianach, które wymuszają usunięcie dymu z budynku.

Przyciski oddymiania – Ręczne przyciski oddymiania umożliwiają ręczne uruchomienie systemu w razie potrzeby.Pozostałe ważne elementy to kanały oddymiające, kurtyny dymowe oraz otwory napowietrzające, które uzupełniają system i zapewniają jego prawidłowe działanie.Wszystkie urządzenia muszą spełniać odpowiednie normy i przepisy przeciwpożarowe, aby system był niezawodny i skuteczny, szczególnie w obiektach wielkopowierzchniowych, gdzie szybkie usunięcie dymu ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi.

Najczęstsze problemy z systemami oddymiania w wielokondygnacyjnych budynkach mieszkalnych obejmują:

Niewłaściwe projektowanie i dostosowanie do norm – Często systemy oddymiania są projektowane bez odpowiedniego uwzględnienia obowiązujących norm oraz specyfiki budynku. W rezultacie mogą nie spełniać wymagań dotyczących efektywności ewakuacji, co zwiększa ryzyko w sytuacji pożaru.

Problemy z funkcjonowaniem klap dymowych – Klap dymowe, które powinny automatycznie otwierać się w przypadku wykrycia dymu, mogą nie działać prawidłowo z powodu zanieczyszczeń, uszkodzeń mechanicznych lub błędów w instalacji. To prowadzi do gromadzenia się dymu w klatkach schodowych, co utrudnia ewakuację.

Niedostateczna wentylacja – W budynkach wielokondygnacyjnych, zwłaszcza w starszych obiektach, wentylacja może być niewystarczająca, co ogranicza skuteczność oddymiania. W przypadku pożaru, jeśli nie ma odpowiednich punktów nawiewu, dym może zatykać drogi ewakuacyjne.

Problemy z zasilaniem systemów mechanicznych – W systemach oddymiania mechanicznego, awarie zasilania mogą prowadzić do całkowitego braku funkcjonalności systemu. W sytuacji kryzysowej brak zasilania dla wentylatorów oddymiających może być katastrofalny.

Niewystarczająca konserwacja – Brak regularnych przeglądów i konserwacji systemów oddymiania prowadzi do ich degradacji. Często pojawiają się problemy z rdzą, uszkodzeniami mechanicznymi oraz niewłaściwym działaniem czujników dymu, co wpływa na niezawodność systemu.

Problemy z integracją z innymi systemami – Często systemy oddymiania są źle zintegrowane z innymi systemami bezpieczeństwa, takimi jak detekcja pożaru. Brak synchronizacji między tymi systemami może prowadzić do opóźnień w reakcji na zagrożenie.Podsumowując, aby zapewnić skuteczność systemów oddymiania w wielokondygnacyjnych budynkach mieszkalnych, kluczowe jest odpowiednie projektowanie, regularna konserwacja oraz właściwa integracja z innymi systemami bezpieczeństwa.